پورتال چیست و چه خصوصیاتی دارد؟

در عصر دیجیتال، پورتال‌ها به بخشی جدایی‌ناپذیر از تجربه آنلاین ما تبدیل شده‌اند و دروازه‌ای برای ورود به دنیای گسترده‌ای از اطلاعات، خدمات و منابع باز می‌کنند. پورتال به‌عنوان یک سیستم متمرکز عمل می‌کند و یک رابط کاربری راحت و کاربرپسند برای دسترسی به قابلیت‌ها و محتواهای مختلف در اختیار کاربران قرار می‌دهد.

یک پرتال با ناوبری بصری و ویژگی‌های جامع خود، کارایی و راحتی مورد نیاز کاربر را بهبود می‌بخشد و پیمایش در دنیای آنلاین را آسان‌تر از همیشه می‌کند.

در این مقاله راتین، قصد داریم به شما توضیح دهیم که پورتال این دروازه ورود به دنیای آنلاین چیست و شما را با انواع مختلف آن آشنا کنیم.
اگر به این موضوع علاقه‌مند هستید، تا انتهای نوشته همراه ما باشید.

منظور از پورتال چیست؟

پورتال یک سیستم تحت وب پویا و تعاملی است که به‌عنوان یک دروازه متمرکز برای دسترسی به اطلاعات، خدمات و منابع عمل می‌کند. پورتال‌ها به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که راه‌کاری راحت و سازماندهی‌شده را برای پیمایش و تعامل با عملکردها و محتواهای مختلف وب در اختیار کاربران قرار دهند.
آن‌ها معمولاًً براساس تجربه کاربر، شخصی‌سازی می‌شوند و به افراد این امکان را می‌دهند که ترجیحات خود را سفارشی کنند و براساس نیازهایشان به ویژگی‌های خاصی دسترسی داشته باشند.

به بیان ساده تر، پورتال صفحه ای در وب است که امکاناتی را به صورت مجازی در اختیار کاربر قرار می دهد و دسترسی آسان را بدون توجه به محل فیزیکی در مورد هر چیزی که کاربر نیاز دارد، برای او فراهم می کند.

می توان گفت یک پرتال، درگاهی به دنیای مجازی است که به وسیله آن کاربر می تواند با استفاده از امکانات فراهم شده در آن، تمامی نیازهای خود را محقق سازد. مواردی همچون جستجو کردن ،خرید نیازهای روزمره، مدیریت حساب های بانکی، افزایش و کاهش اعتبار یک حساب اعتباری و یا به روزرسانی اطلاعات سخت افزاری از محل کار. آنها همه چیز را از طریق درگاهی واحد برای کاربران خود فراهم می سازند.

هدف از ایجاد پورتال چیست؟

پرتال برای اهداف مختلفی مانند تجارت الکترونیک، جمع‌آوری اخبار، شبکه‌های اجتماعی یا همکاری بین افراد یا سازمان‌ها ایجاد می‌شود.

پورتال چه ویژگی‌هایی دارد؟

پورتال‌ها ویژگی‌های مختلفی را برای بهبود تجربه کاربر و ارائه یک پلتفرم آنلاین جامع ارائه می‌دهند. برخی از ویژگی‌های رایج برای پورتال عبارت‌اند از:

• امکان احراز هویت کاربر: این سامانه معمولاً از کاربر می‌خواهد که برای دسترسی به ویژگی‌ها و محتوای شخصی، حساب کاربری ایجاد کند و سپس وارد شود. احراز هویت کاربر، امنیت را تضمین می‌کند و امکان تجربه‌های شخصی را فراهم می‌آورد.
• سفارشی‌سازی ظاهری و محتوایی: آن‌ها به کاربران امکان می‌دهند که تنظیمات برگزیده خود را مانند انتخاب تم‌ها، طرح‌بندی‌ها یا دسته‌های محتوا انجام دهند.
  این ویژگی یک تجربه شخصی و مناسب را برای هر کاربر امکان‌پذیر می‌کند.
• تجمیع محتوا از منابع مختلف: این سامانه، محتوا را از منابع مختلف مانند مقالات خبری، وبلاگ‌ها یا فیدهای رسانه‌های اجتماعی در یک پلتفرم واحد جمع‌آوری می‌کند.
  این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به بازدید از چندین وب‌سایت، به اطلاعات متنوعی دسترسی داشته باشند.
• امکان جستجو و سرچ: آن‌ها معمولاً دارای ویژگی جستجو هستند که از طریق آن می‌توان اطلاعات یا منابع خاصی را پیدا کرد.
  این ویژگی با مکان‌یابی سریع محتوای مورد نظر، قابلیت استفاده را بهبود می‌بخشد و در زمان صرفه‌جویی می‌کند.
• وجود ابزارهای تعاملی و ارتباط چندطرفه: یک پرتال ممکن است دارای ویژگی‌های ارتباطی و تعاملی، مانند تالار و اتاق‌های گفتگو یا قابلیت اشتراک‌گذاری اسناد را ارائه دهد.
  این ابزار ارتباط و همکاری بین کاربران را تسهیل می‌کند و تعامل و اشتراک دانش را ارتقا می‌دهد.
• امکان شخصی‌سازی‌ محتوا و خدمات: این سیستم پورتال، ممکن است از الگوریتم‌هایی برای تجزیه‌وتحلیل رفتار کاربر و ارائه توصیه‌های شخصی برای محتوا، محصولات یا خدمات استفاده کند.
  اما مزیت این ویژگی پورتال چیست؟ این ویژگی تعامل کاربر را افزایش می‌دهد و به کاربران کمک می‌کند تا اطلاعات مرتبط را کشف کنند.
• وجود اعلان‌ها و هشدارها: یک پورتال ممکن است شامل سیستم‌های اعلان باشد تا کاربران را در مورد به‌روزرسانی‌ها، محتوای جدید یا رویدادهای مهم مطلع کنند.
  این ویژگی سبب می‌شود که کاربران با آخرین اطلاعات موجود در آن به‌روز بمانند.

تفاوت پورتال و وبسایت

پورتال و سایت از جنبه‌های مختلفی با یکدیگر تفاوت دارند. برای اینکه درک بهتری از تفاوت آن‌ها داشته باشید، جدول زیر می‌تواند به شما کمک کند تا ببینید تفاوت سایت و پورتال چیست.

با وجود اینکه شباهت ظاهری بسیاری میان یک وبسایت و یک پورتال وجود دارد، اما این دو تفاوت های زیادی هم دارند. این شباهت به گونه ای است که در نگاه اول تفاوت محسوسی میان آن دو مشاهده نمی شود. اما این سوال مطرح است که به طور مشخص تفاوت آن دو در چیست؟

پورتال ها عموما حاوی مطالبی هستند که جنبه اطلاعات عمومی دارند. این داده ها از منابع گوناگون بر روی یک پرتال جمع آوری می شوند که معمولا دارای پراکندگی فراوانی هستند. به همین خاطر، در بسیاری از آنها، ابزاری نظیر Directory وجود دارد تا این اطلاعات را طبقه بندی کند.

اما داده هایی که در یک وبسایت قرار دارند، معمولا از منابع محدودتری تامین شده و پراکندگی زیادی ندارند. آنها حول یک محور و موضوع مشخص دور می زنند و اصطلاحا تخصصی تر می باشند.

عموما می توان ویژگی های زیر یک پورتال را از یک وبسایت متمایز می کند:

1. درگاه ورود منحصر به فردی که از طریق آن به مجموعه ای از منابع مرتبط با پورتال دسترسی خواهید داشت
2. نمایشی هدفمند از اطلاعات با بهره گیری از تجربیات کاربر
3. دسترسی تقسیم بندی شده به انبوهی از داده ها و اطلاعات طبقه بندی شده
4. امکان برقراری ارتباط و همکاری میان تمامی کاربران و استفاده کنندگان در پرتال
5. امکان پیوستن به نرم افزارها و سیستم های نرم افزاری که گردش کاری مشخص و تعریف شده ای دارند

با انواع پورتال آشنا شوید

بیشتر افرادی که به فناوری دسترسی دارند با مفهوم پرتال آشنا هستند، اما ممکن است ندانند که انواع مختلف پورتال چیست و چه استفاده‌ای دارد.

پورتال مشتری

این نوع سامانه به یک پلتفرم وب سلف‌سرویس اشاره دارد که به مشتری شما کمک می‌کند تا با یک نقطه دسترسی شخصی به داده‌های سازمانی که برای آن‌ها قابل اجراست، دسترسی داشته باشد.
این داده‌ها شامل فاکتورها، خط‌مشی‌ها، سفارش‌ها، تحویل‌ها و پرداخت‌های آنلاین می‌شود. می‌توان از انواع پورتال مشتریان در تمام روزهای سال و به‌صورت ۲۴ ساعته، بر روی دسکتاپ یا دستگاه تلفن همراه خود استفاده کرد.

پورتال شرکتی

این سامانه یک پلتفرم داخلی در سازمان است که برای انتقال اطلاعات داخلی به کارکنان، مشتریان و شرکا استفاده می‌شود.
این پلتفرم مبتنی بر وب، برای آموزش داخلی، درگاه دانش، همکاری در فرآیندهای تجاری، تعامل تیم و رابط‌های اشتراک‌گذاری استفاده می‌شود.

پورتال آموزشی

منظور از پورتال آموزشی چیست؟ پلتفرم‌هایی هستند که به‌طور ویژه برای ارائه خدمات آموزشی مختلف طراحی شده‌اند. سامانه‌های آموزش انواع کتاب‌های الکترونیکی، مقالات، مجلات، مقالات پژوهشی، دوره‌های آنلاین و سایر منابع آموزشی را ارائه می‌دهند. ارائه یک محتوای خاص و شخصی‌سازی‌شده برای کاربر، برخی از عملکردهای اصلی آن‌هاست.

پورتال اطلاعاتی

این نوع پورتال معمولاً اطلاعاتی را ارائه می‌دهد که برای کاربران جذاب است. مدیریت گردش کار انواع پورتال اطلاعاتی شامل ارائه دسترسی داخلی و خارجی به اطلاعات عمومی است و در درجه اول بر طراحی مسیرهای احتمالی و سناریوهای بازدید کاربر از وبسایت تمرکز دارد.

پورتال منابع انسانی

پورتال منابع انسانی، یک نقطه دسترسی داخلی برای کارکنان یک سازمان است تا به اطلاعات مختلف مرتبط با منابع انسانی و سایر اطلاعات در مورد محل کار خود دسترسی داشته باشند. همچنین به‌عنوان درگاهی برای متقاضیان کار استفاده می‌شود.
این پورتال‌ها معمولاً اپلیکیشن‌های وب پویا و تعاملی هستند و خود را تنها برای نقطه دسترسی به داده‌های حساس و اطلاعات محل کار محدود نمی‌کنند.

پورتال تجارت الکترونیک

این نوع پرتال، اپلیکیشن‌های تجاری هستند که در آن خریداران و فروشندگان، داد‌وستد می‌کنند. تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان، پورتال‌های تجاری را راه‌اندازی می‌کنند تا خریداران خود را به یک کانال آنلاین هدایت کنند.
اما مزیت این نوع پورتال چیست؟
این پورتال‌ها با تسهیل سفارش‌های انبوه و امکان قیمت‌گذاری حجم‌محور، بسته به نیازهای کسب‌وکار، موجب ساده‌سازی فرآیند خرید می‌شوند.

پورتال دولتی

پورتال‌های دولتی به تعامل آسان بین شهروندان، شرکت‌ها و دولت کمک می‌کنند. آن‌ها، پورتال‌های مدیریت دانش هستند که محتویات متعددی مانند اطلاعات پرداخت قبوض و سایر اطلاعات شخصی‌سازی‌شده براساس آدرس شهروند را ارائه می‌دهند.

پورتال بهداشتی و درمانی

این نوع پورتال كه به‌عنوان پورتال بیمار نیز شناخته می‌شود، یک پلتفرم آنلاین برای مراقبت‌های بهداشتی است. پرتال بهداشت و درمان، دارای ابزار آنلاینی است که به ردیابی نسخه‌ها، ویزیت‌های ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی، نتایج آزمایش و صورتحساب کمک می‌کند. همچنین می‌توان اطلاعات مربوط به مشکلات سلامتی را در این پورتال جستجو کرد.

پورتال جامعه محور

پورتال جامعه محور یک پلتفرم آنلاین متمرکز است که با اعضای منتخب جامعه درگیر می‌شود و بینشی ارزشمند را براساس نظرات و بازخورد آن‌ها در مورد یک موضوع خاص ایجاد می‌کند.
با استفاده از چندین روش تحقیقات کمی و کیفی بازار در سایت‌های مختلف، مانند ایده‌ها، نظرسنجی‌ها و بحث و گفتگو، می‌توان به این مهم دست یافت.

آشنایی با تاریخچه پورتال

تاریخچه پورتال به اواخر دهه ۱۹۹۰ باز می‌گردد. در آن زمان بسیاری از شرکت‌ها مانند Netscape، Yahoo و AOL برای به‌دست آوردن سهمی از بازار اینترنت، در طراحی سایت خود، اقدام به ایجاد پورتال کردند که به همین واسطه به‌سرعت محبوب شدند، زیرا به کاربران نقطه شروع مناسبی برای مرور وب و همچنین خدمات مختلفی مانند ایمیل، اخبار و موتورهای جستجو ارائه می‌دادند.

از آن زمان تاکنون، پورتال‌ها دچار تغییر و تحول زیادی شده‌اند و امکانات و قابلیت‌های کاربردی و متنوعی را در اختیار کاربران قرار می‌دهند تا یک تجربه خوشایند از وب داشته باشند. در ادامه با هم بررسی خواهیم‌کرد که منظور از نسل‌های پورتال چیست و آن‌ها را بررسی خواهیم‌کرد.

نسل‌های گوناگونی از انواع پورتال در طول زمان ظهور کرده‌اند که منعکس‌کننده تکامل فناوری‌های وب و سلیقه‌های کاربران هستند. در اینجا نگاهی به نسل های مختلف پورتال خواهیم داشت، از اولین نسل با هم شروع خواهیم‌کرد‌.

نسل اول پورتال

اولین نسل این سامانه‌ها به‌طور عمده بر ارائه خدمات دایرکتوری مانند Yahoo!، AOL و MSN متمرکز بودند.
آن‌ها روشی متمرکز را برای یافتن و مرور سایت‌های مختلف که براساس دسته‌ها و زیرمجموعه‌ها، سازماندهی شده بودند، ارائه می‌دادند. همچنین نسل اول پرتال‌ها دارای برخی از ویژگی‌های اساسی مانند ایمیل، آب‌وهوا، اخبار و غیره بودند.

نسل دوم پورتال

دومین نسل پورتال، تعاملی‌تر و شخصی‌تر شدند و به کاربران اجازه می‌دادند تا صفحه اصلی خود را با ویجت‌ها، فیدهای RSS، بوک‌مارک‌ها و غیره سفارشی کنند. نمونه‌هایی از این نسل عبارت‌اند از: iGoogle، Netvibes و My Yahoo!.
این نسل پورتال خدمات آنلاین بیشتری مانند نقشه، تقویم، بازی و غیره را ارائه می‌دادند.

نسل سوم پورتال

سومین نسل، پویاتر و اجتماعی‌تر هستند و از قدرت فناوری‌ها و پلتفرم‌های Web 2.0 مانند AJAX، HTML5، CSS3 و غیره استفاده می‌کنند. اما ویژگی‌های اصلی نسل سوم پورتال چیست؟
نسل سوم تعاملات اجتماعی بیشتری مانند اشتراک‌گذاری، نظردهی، رتبه‌بندی و غیره را فعال می‌کنند. از نمونه‌های این نسل می‌توان به فیس‌بوک، توییتر، یوتیوب و این دسته اشاره کرد. دراین نسل، پرتال ها به منظور ایجاد فضایی مناسب برای تجارت الکترونیک طراحی شدند. آنها به عنوان واسطی برای برقراری ارتباطی بهتر میان کارمندان، تهیه کنندگان، تولید کنندگان و مشتریان عمل کردند. خصوصیت شگفت انگیز آنها امکان ارتباط نرم افزارهای مستقر در سرورهای مختلف است.

به عبارت دیگر، این پورتال ها نقطه به هم پیوستن محتویات و برنامه های کاربردی مستقر در سرورهای مختلف به صورت همزمان و با استفاده از همکاری سرویس های خدماتی آنان هستند. به ویژه این که امکان دسترسی به محتویات و امکانات سیستم های مختلف را از طریق ابزارها و تجهیزات گوناگون و متناسب با نیاز کاربران فراهم می کنند. حتی اینها به صورتی خودکار و بر اساس نقش کاربران، هدفمند شده و ویژگی های منحصر به فردی را به آنها ارائه می دهند. به بیان دیگر، شیوه نمایش، محتوا و امکانات در دسترس، متناسب با تعریف نقش برای کاربران متغیر می باشد.

ویژگی موثری در توسعه آینده این نسل از پورتال ها، قابلیت ایجاد چارچوب های کاری باز و تعریف نشده برای سرویس های عمومی خواهد بود. اگر به دنبال راه اندازی کسب و کاری در این زمینه هستید برنامه های مشاوره بازاریابی دیجیتال راتین به صورت رایگان در اختیار شما خواهد بود.

مزایای استفاده از پورتال چیست؟

استفاده از پورتال مزایای متعددی را برای افراد و سازمان‌ها به همراه دارد که در ادامه بیشتر به شناخت و شرح مختصر آن خواهیم‌پرداخت:

• امکان دسترسی متمرکز: پورتال‌ها، بستری متمرکز برای دسترسی به اطلاعات، خدمات و منابع فراهم می‌کنند. کاربران از طریق آن‌ها می‌توانند به‌راحتی در میان قابلیت‌ها و محتواهای مختلف در یک مکان واحد جستجو و در زمان و تلاش خود صرفه‌جویی کنند.
• توانایی شخصی‌سازی: بسیاری از پورتال‌ها تجربیات شخصی‌سازی‌شده را ارائه می‌دهند تا کاربران بتوانند علایق خود را سفارشی کنند و به ویژگی‌های خاص براساس نیازهایشان دسترسی داشته باشند.
• قدرت ارتباطات و همکاری کارآمد: این پلتفرم‌ها اغلب شامل ابزارهای ارتباطی و همکاری هستند، مانند تالارهای گفتگو یا قابلیت‌های اشتراک‌گذاری اسناد. این ویژگی‌ها موجب تسهیل ارتباط و همکاری یکپارچه بین کاربران می‌شوند و کار تیمی را ارتقا می‌دهد.
• بهبود کارایی: پرتال با فراهم‌کردن دسترسی آسان به اطلاعات و منابع مرتبط، فرآیندها و گردش کار را ساده می‌کند. کاربران می‌توانند به‌سرعت آن‌چه را که نیاز دارند بیابند و زمان صرف‌شده برای جستجوی اطلاعات یا تکمیل وظایف را کاهش دهند.
• بهبود خدمات مشتری: برای کسب‌وکارها، پورتال با ارائه گزینه‌های سلف‌سرویس، خدمات مشتری را ارتقا می‌دهد. مشتریان می‌توانند به اطلاعات دسترسی داشته باشند، سفارشات را پیگیری یا مشکلات را به‌طور مستقل حل کنند. بدین ترتیب نیاز به پشتیبانی مستقیم کاهش و رضایت مشتری افزایش می‌یابد.
• صرفه‌جویی در هزینه: این پلتفرم‌ها با خودکارسازی فرآیندها، حذف وظایف دستی و کاهش نیاز به زیرساخت‌های فیزیکی، به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کنند. به‌عنوان مثال، پورتال‌های سلف‌سرویس آنلاین می‌توانند نیاز به کارکنان پشتیبانی مشتری را کاهش دهند و در نتیجه باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های کسب‌وکارها شوند.
• مقیاس‌پذیری و انعطاف‌پذیری: پورتال‌ها به‌راحتی می‌توانند مقیاس شوند تا پایگاه‌های کاربران در حال رشد یا گسترش محتوا و خدمات را در خود جای دهند. آن‌ها برای انطباق با نیازهای در حالِ تغییر، انعطاف‌پذیری خوبی دارند و می‌توانند با سیستم‌ها یا پلتفرم‌های دیگر ادغام شوند و تجربیات یکپارچه را در کانال‌های مختلف ارائه دهند.
• تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و ارائه بینش و آگاهی: با استفاده از پورتال می‌توان داده‌های کاربران را جمع‌آوری کرد و از طریق تجزیه‌وتحلیل آن‌ها، بینش‌های ارزشمندی را به دست آورد. این داده‌ها برای درک رفتار کاربر، ترجیحات و روندها مورد استفاده قرار می‌گیرند و سازمان‌ها براساس آن‌ها می‌توانند تصمیم‌های آگاهانه بگیرند و پیشنهادهای خود را بهبود بخشند.

سخن پایانی

در نوشته‌ای که مطالعه کردید، به‌طور کامل توضیح دادیم که پورتال چیست، انواع آن کدام است و چه ویژگی‌ها و مزایایی دارد.
پورتال‌ها شیوه دسترسی و تعامل ما با اطلاعات، خدمات و منابع آنلاین را متحول کرده‌اند. آن‌ها یک سیستم متمرکز ارائه می‌دهند و راحتی، شخصی‌سازی و کارایی را برای کاربران به ارمغان می‌آورند. پورتال‌ها ابزاری ارزشمند برای بهبود تجربیات کاربر و موفقیت کسب‌وکارها هستند.
این پلتفرم‌ها در ساده‌سازی فرآیندها، بهبود ارتباطات و ارائه تجربیات شخصی‌سازی‌شده، نقشی حیاتی ایفا می‌کنند. با ادامه پیشرفت فناوری، می‌توان انتظار داشت که پورتال‌‌ها پیشرفت بیشتری کنند و ویژگی‌ها و قابلیت‌های نوآورانه‌تری را ارائه دهند.