اگر شما هم در حوزۀ بازاریابی دیجیتال فعالیت می‌کنید، احتمالاً این روزها احساس می‌کنید که سوار یک ترن هوایی شده‌اید که هیچ‌کس دکمۀ توقف آن را پیدا نمی‌کند. هر روز صبح، ابزار جدیدی مبتنی بر هوش مصنوعی معرفی می‌شود که ادعا می‌کند قرار است شغل ما را منسوخ کند یا حداقل، تمام قواعد بازی را در وایب مارکتینگ تغییر دهد.
چرخۀ هیاهو (Hype) به لطف هوش مصنوعی، حالا از یک چرخۀ سالانه به یک چرخۀ روزانه تبدیل شده است. بنابراین، وقتی چند وقت پیش اصطلاح بازاریابی وایب (Vibe Marketing) بر سر زبان‌ها افتاد، واکنش غریزی خیلی‌ها چیزی شبیه به این بود: یک آه بلند، یک چرخش چشم و سپس زمزمه‌ای اجتناب‌ناپذیر زیر لب به با این کلمات: «لعنتی… باید این را هم یاد بگیرم.»
اما بازاریابی وایب دقیقاً چیست؟ آیا این همان موجی است که باید سوارش شویم یا صرفاً یک اصطلاح جذاب دیگر برای فروش دوره‌های آموزشی وایب مارکتینگ و نرم‌افزارهای گران‌قیمت است؟
در این راهنمای جامع از آژانس دیجیتال مارکتینگ راتین، قصد داریم عمیقاً به موضوع Vibe Marketing بپردازیم. ما مطالعات موردی واقعی را کالبدشکافی می‌کنیم تا ببینیم بازاریابان دقیقاً چگونه از هوش مصنوعی در کارهای روزمره‌شان استفاده می‌کنند و مهم‌تر از آن، بر اساس دیدگاه متخصصان، هیاهوی وایب مارکتینگ را در برابر واقعیت بی‌رحمانه آزمایش خواهیم کرد.
وایب مارکتینگ چیست؟
به بیان ساده، بازاریابی وایب به معنای استفاده از هوش مصنوعی برای اجرای کامل و یکپارچه گردش‌کارهای (workflows) بازاریابی است. البته منظور فقط استفاده از ChatGPT برای نوشتن یک بلاگ‌پست نیست، بلکه منظور به معنای سپردن کل فرایند بازاریابی وایب به سیستم‌های هوشمند است.
معمولاً این کار شامل ترکیبی از دو مفهوم کلیدی می‌شود که عبارت‌اند از:
- وایب کدینگ (Vibe Coding): این اصطلاح جذاب، به ابزارهای هوش مصنوعی بدون-کد (No-Code) اشاره دارد. به جای نوشتن کدهای پیچیده، شما «وایب» یا «نیت» خود را تایپ می‌کنید. (مثلاً: «برای من یک لندینگ پیج برای فروش کفش‌های جدیدم بساز، با حس و حال جوانانه و رنگ‌های نئونی») و ابزار، آن را فوراً برای شما ایجاد می‌کند. این هسته اصلی بازاریابی وایب است.
- عامل‌های هوش مصنوعی (AI Agents): این‌ها دستیاران همیشه-فعال و خودکار شما هستند. عامل‌هایی که در پس‌زمینه کار می‌کنند، ایمیل‌های شما را برای یافتن سرنخ‌های (Leads) باکیفیت بررسی می‌کنند، CRM شما را به‌روز نگه می‌دارند، یا حتی به صورت خودکار کمپین‌های وایب مارکتینگ شما را بر اساس داده‌های لحظه‌ای بهینه می‌کنند.
در یک نظرسنجی از تیم‌های بازاریابی با درآمد بیش از ۱۰۰ میلیون دلار گه توسط GrowthLoop انجام شد، مشخص شد که بیش از یک سوم این تیم‌ها به‌طور فعال از هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی کمپین‌ها یا پیش‌بینی رفتار مشتری استفاده می‌کنند و نکتۀ کلیدی اینجاست که آنهایی که بازاریابی وایب را در فرایندهای خود جای داده‌اند، به طور مداوم استراتژی‌های مؤثرتری را گزارش می‌دهند.
بازاریابی وایب در مقابل بازاریابی سنتی
با یک استراتژی بازاریابی وایب، کارهایی که قبلاً انجام‌شان هفته‌ها طول می‌کشید (مانند برنامه‌ریزی کمپین، بخش‌بندی مخاطب (Segmentation) و تجزیه و تحلیل رقبا)، حالا در پس‌زمینه و به صورت خودکار انجام می‌شوند. یعنی شما، به عنوان بازاریاب، بالاخره می‌توانید از باتلاق کارهای تکراری خارج شوید و روی چیزی که واقعاً در آن بی‌رقیب هستید، یعنی کار خلاقانه و تفکر استراتژیک، تمرکز کنید.
بیایید این دو رویکرد را مستقیماً مقایسه کنیم و ببینیم وایب مارکتینگ کجای کار قرار دارد:
| وظیفه | بازاریابی سنتی (عصرِ قبل از وایب) | بازاریابی وایب (عصرِ عامل‌های هوشمند) |
|---|---|---|
| ایجاد کمپین | هفته‌ها تدوین استراتژی، بریف‌نویسی، هماهنگی‌ها و چرخه‌های بی‌پایان تأییدگرفتن به طول می‌انجامد. | کانسپت‌ها، صفحات فرود و ایمیل‌های وایب مارکتینگ ظرف چند ساعت آماده می‌شوند. |
| بخش‌بندی مخاطب | استخراج داده‌ها، ساخت پرسوناها و در مواردی بخش‌بندی آن‌ها، به صورت دستی انجام می‌شود. | هوش مصنوعی بخش‌های پویا (Dynamic Segments) را در لحظه می‌سازد. |
| تحلیل رقبا | تحقیقات طاقت‌فرسا در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی به شکل دستی صورت می‌گیرد. | استخراج خودکار داده‌ها (Web Scraping) و خلاصه‌های مدیریتی توسط هوش مصنوعی انجام می‌شود. |
| گزارش‌دهی عملکرد | گردآوری داده‌ها و ساختن اسلایدهای پاورپوینت ساعت‌ها زمان می‌برد. | داشبوردهای لحظه‌ای هوشمند و بینش‌ها (Insights) به زبان ساده ارائه می‌شوند. |
| تولید محتوا | طوفان فکری، بریف‌نویسی، نوشتن پیش‌نویس و بازبینی‌های طولانی زمان بر هستند. | تولید آنی محتوا برای بازاریابی وایب بر اساس یک پرامپت کوتاه، در لحظه انجام می‌شود. |
| شخصی‌سازی | بر اساس سگمنت‌های گسترده و بسیار دشوار انجام می‌شود. | ابر-شخصی‌سازی (Hyper-Personalization) در لحظه صورت می‌گیرد. |
Hootsuite در گزارشی تکان‌دهنده اعلام کرد که اگرچه ۸۳٪ از بازاریابان می‌گویند بودجۀ هوش مصنوعی آن‌ها افزایش یافته است، اما از هر ۱۰ شرکت، ۴ شرکت حداقل ۱۰٪ از بودجۀ هوش مصنوعی خود را صرف ابزارهایی کرده‌اند که هیچ نتیجه‌ای نداشته‌اند. این امر به معنای هدررفت پول، زمان و از همه بدتر، امید به مفهوم وایب مارکتینگ است.
با توجه به تمام این توضیحات، انتظار نداشته باشید که فردا صبح یک عامل هوش مصنوعی استخدام کنید و او یک‌شبه کل بخش بازاریابی وایب شما را مدیریت کند. گاهی اوقات (و این را با درد فراوان می‌گوییم) ساختن یک اتوماسیون ساده، زمان بیشتری از انجام دستی همان کار می‌برد.
پس، بازاریابی وایب وقتی واقعاً کار می‌کند، چه شکلی است؟
۶ + ۱ نمونه بازاریابی وایب در دنیای واقعی + راهنمای پیاده‌سازی آن‌ها
بازاریابی وایب به تنهایی یک مفهوم مبهم است، اما وقتی آن را به وظایف واقعی ترجمه می‌کنیم، مانند: خودکارسازی شنیدن اجتماعی (Social Listening)، پیگیری سرنخ‌های ورودی با وایب مارکتینگ، یا اجرای تحلیل رقابتی، ناگهان این مفهوم مبهم، معنای واقعی و قابل اجرا پیدا می‌کند.
در ادام، اجازه دهید به ۷ نمونۀ واقعی از برندهایی نگاه کنیم که این کار را با موفقیت در استراتژی بازاریابی وایب خود انجام داده‌اند.
۱) ساخت کمپین‌های سطح سازمانی (Enterprise) بدون وابستگی به تیم‌های فنی
بزرگترین عامل کُندی در اکثر کمپین‌های بزرگ، خودِ کار بازاریابی نیست. بلکه انتظار کشیدن برای تیم‌های دیگر (عمدتاً فنی و داده) است تا آنچه را که نیاز دارید، تحویل دهند.
مطالعۀ موردیِ سایت کاریابی Indeed
در Indeed، این تأخیرها به طور متوسط به ۳.۵ ماه برای هر کمپین می‌رسید. یک درخواست ساده مانند «تعریف یک سگمنت از مخاطبان» به این معنی بود که تحلیلگران باید داده‌ها را از انبار داده (Data Warehouse) استخراج کنند، سپس مهندسان باید آن را دوباره قالب‌بندی می‌کردند تا تیم بازاریابی بتواند از آن استفاده کند.
راه‌حل وایب: آن‌ها این گلوگاه را با استفاده از پلتفرم هوش مصنوعی GrowthLoop شکستند. این پلتفرم، که یک ابزار قدرتمند وایب مارکتینگ است، به آن‌ها اجازه داد تا داده‌های خام مشتری را مستقیماً به بخش‌های آماده استفاده تبدیل کنند.
اکنون، تیم بازاریابی می‌تواند یک پرامپت به زبان ساده تایپ کند (مثلاً: پرستاران در ایالات متحده که در ۳۰ روز گذشته به دنبال شغل گشته‌اند اما درخواست نداده‌اند) و فوراً آن بخش را ایجاد کند.
نتیجه: زمان راه‌اندازی کمپین از چند ماه به چند هفته کاهش یافت؛ یعنی یک افزایش سرعت ۸ برابری. این قدرت واقعی بازاریابی وایب در عمل است.
چگونه خودتان این کار را انجام دهید
- سطح Enterprise: اگر در تیمی هستید که از انبارهای داده استفاده می‌کند، ابزارهایی مانند GrowthLoop به شما اجازه می‌دهند مستقیماً با داده‌ها «صحبت» کنید و استراتژی وایب مارکتینگ خود را پیاده کنید.
- سطح کسب‌وکار کوچک/متوسط: اگر داده‌های شما در یک CRM یا حتی یک اکسل ساده است، ابزاری مانند Clay معجزه می‌کند. می‌توانید سرنخ‌ها را وارد کنید و از هوش مصنوعی داخلی آن برای غنی‌سازی داده‌ها (Enrichment) استفاده کنید و کمپین‌های خودکار بازاریابی وایب بر اساس آن بسازید.
۲) خودکارسازی گردش‌کارهای شنیدن اجتماعی
دریافت تعداد زیادی اشاره (Mention) در رسانه‌های اجتماعی عالی است؛ البته تا زمانی که قرار است به همۀ آن‌ها پاسخ دهید.
مطالعۀ موردیِ Webflow
تیم اجتماعی دو نفره Webflow با چالشی بزرگی روبه‌رو بود. روزانه بیش از ۵۰۰ اشاره در پلتفرم‌های مختلف (Reddit, X, YouTube, Forums) به این برند می‌شد. اما در واقع، فقط تعداد انگشت‌شماری از آن‌ها نیاز به پاسخ انسانی داشت. اینجاست که بازاریابی وایب به کمک‌شان آمد.
راه‌حل وایب: آن‌ها یک گردش‌کار هوش مصنوعی ساختند تا این مرتب‌سازی را برایشان انجام دهد.
این سیستم هر اشاره را اسکن می‌کند، آن را بر اساس احساسات (Sentiment) و فوریت (Urgency) تگ می‌زند و موارد واقعاً مهم را مستقیماً به کانال Slack آن‌ها ارسال می‌کند.
نتیجه: از بین بیش از ۵۰۰ پست روزانه، تیم اکنون فقط ۱۰ تا ۱۵ مورد کلیدی را می‌بیند که بیشترین اهمیت را دارند و در عرض یک ساعت به آن‌ها پاسخ می‌دهند. این یک نمونه عالی از وایب مارکتینگ کارآمد است.
چگونه خودتان این کار را انجام دهید
یک کانال با حجم بالا را انتخاب کنید. از یک ابزار اسکراپر (مانند Apify یا Gumloop) برای جمع‌آوری اشاره‌های برند خود استفاده کنید. سپس، آن‌ها را از طریق یک دسته‌بندی‌کنندۀ هوش مصنوعی عبور دهید تا احساسات و فوریت را پرچم‌گذاری کند. این اقدام یک شروع کوچک برای اجرای وایب مارکتینگ است.
برای این که در این مرحله یک گام فراتر برورید، ابزارهایی مانند Yuma.ai یا ManyChat (با قابلیت AI) را اضافه کنید تا پاسخ‌های خودکار هوشمند به دایرکت‌ها و پست‌های روتین ایجاد کنید.
۳) ایجاد دارایی‌های محتوایی هم‌راستا با برند
تبدیل یک سند فنی ۴۰ صفحه‌ای به یک بلاگ‌پست جذاب قطعاً چالش‌برانگیز است؛ محتوا مقابل‌تان است، اما شکل دادن به آن، و متناسب‌سازی با صدا و سبک برند، کاری زمان‌بر است.
مطالعۀ موردیِ Pilot Company
در شرکت Pilot، با وجود چندین زیر-برند، این چالش چند برابر بود؛ نویسندگان ساعت‌ها صرف خلاصه کردن اسناد فنی می‌کردند.
راه‌حل وایب: تیم نویسندگان از هوش مصنوعی Jasper (و قابلیت Brand Voice آن) به عنوان ابزار بازاریابی وایب خود استفاده کرد. آن‌ها خلاصه‌ساز ابزار را برای فشرده‌کردن اسناد طولانی به کار بردند و از مدل صدای-برند آموزش‌دیدۀ خود برای همسو نگه داشتن پیام‌رسانی استفاده کردند.
نتیجه: هر یک از اعضای تیم هفته‌ای ۳ تا ۵ ساعت در زمان تولید محتوای خود صرفه‌جویی کرد. این زمان آزاد شده، صرف استراتژی و داستان‌سرایی شد، که هدف نهایی وایب مارکتینگ است.
چگونه خودتان این کار را انجام دهید
ابزاری مانند Jasper و Copy.ai یا Claude (با قابلیت آپلود اسناد) به شما این امکان را می‌دهند که صدای برند خود را تعریف کنید. سپس، اسناد طولانی خود را آپلود کنید و از هوش مصنوعی بخواهید آن‌ها را به فرمت‌های مختلف بازاریابی وایب (بلاگ‌پست، توییت، سناریوی ویدئو و…) تبدیل کند.
۴) پیگیری سرنخ‌های ورودی
دریافت بیش از ۵۰۰ سرنخ ورودی در روز یک رویا نیست، یک کابوس لجستیکی است.
مطالعۀ موردیِ آژانس اینفلوئنسریابی Tiddle
این آژانس شش نفره در سیلی از پیام‌ها غرق شده بود و غربال کردن این هیاهوی روزانه ۶ تا ۸ ساعت از وقت تیم را می‌گرفت.
راه‌حل وایب: آن‌ها به جای استخدام نیروی جدید، یک عامل هوش مصنوعی از Lindy را به کار گرفتند. این عامل وایب مارکتینگ هر ایمیل ورودی را به طور خودکار اسکن می‌کرد. پیشنهادهای کم‌کیفیت رد می‌شدند و موارد امیدوارکننده به شخص مناسب ارجاع داده می‌شدند.
نتیجه: تیم به‌جتی بررسی صدها ایمیل، به تمرکز روی ۱۰ تا ۱۵ فرصت واقعی رسید. این تغییر، هفته‌ای ۴۰ تا ۶۰ ساعت از زمان اعضای تیم را آزاد کرد. همانگونه که ملاحظه کردید، قدرت بازاریابی وایب در آزاد کردن پتانسیل انسانی است.
چگونه خودتان این کار را انجام دهید
یک کانال با حجم ورودی طاقت‌فرسا را انتخاب کنید و «معیارهای واجد شرایط بودن» را تعریف کنید. سپس از ابزاری مانند Lindy، Clay یا اتوماسیون‌های Zapier با AI برای غربال کردن سرنخ‌های وایب مارکتینگ خود استفاده کنید.
توجه داشته باشید که این راهکار فقط برای شرکت‌های کوچک نیست. CMO غول فناوری Salesforce، اخیراً گفت که آن‌ها از عامل‌های هوش مصنوعی برای مدیریت ۸۰ درصد اول مکالمه با سرنخ‌های ورودی استفاده می‌کنند.
۵) ارائۀ محتوای ابر-شخصی‌سازی‌شده (Hyper-Personalization) به مشتری
دوران شخصی‌سازی «سلام [نام]…» به پایان رسیده است. حالا مشتریان انتظار دارند که شما دقیقاً بدانید چه می‌خواهند.
مطالعۀ موردیِ مشاور بازاریابی مستقل Oren Greenberg
اورن با این مشکل مواجه بود. او یک گردش‌کار در Replit (یک پلتفرم وایب-کدینگ) نوشت که یک مجموعه دادۀ ۵۰,۰۰۰ شرکتی را فیلتر می‌کرد و پیام‌های دسترسی (Outreach) به شدت شخصی‌سازی شده ایجاد می‌کرد. این یک نمونۀ پیشرفته از وایب مارکتینگ سفارشی است.
نتیجه: پیام‌هایی آنقدر خاص که گیرنده احساس می‌کرد این پیام فقط و فقط برای او نوشته شده است.
چگونه خودتان این کار را انجام دهید
برای ما که دانش فنی اورن را نداریم، ابزاری مانند Clay عالی است. شما می‌توانید ICP (پروفایل مشتری ایدئال) خود را تعریف کنید، داده‌ها را وارد کنید و سپس با استفاده از AI، ستون‌هایی برای نوشتن جملۀ اول ایمیل (Icebreaker) به صورت خودکار برای کمپین بازاریابی وایب خود ایجاد کنید.
۶) اجرای تجزیه و تحلیل رقابتی ظرف چند ساعت، نه چند هفته
شروع یک نقش بازاریابی جدید (یا یک کمپین بزرگ) اغلب با ۳۰ تا ۶۰ روز کشف آهسته آغاز می‌شود.
مطالعۀ موردیِ Olga Andrienko (معاون سابق برند Semrush)
اولگا راهی برای کوتاه کردن این فرایند با وایب مارکتینگ پیدا کرد. او پیشنهاد می‌کند قبل از روز اول، یک تحلیل رقابتی مبتنی بر هوش مصنوعی اجرا کنید.
راه‌حل وایب: صفحات وب‌سایت خود و ۳ رقیب برتر را اسکراپ کنید. پربیننده‌ترین نقدهای محصول در YouTube را رونویسی (Transcribe) کنید. تاپیک‌های Reddit را کاوش کنید. سپس، تمام این متن‌های خام را به یک خلاصه‌ساز هوش مصنوعی (مانند Claude یا Gemini) بدهید.
نتیجه: شما روز اول کاری، با یک فهرست اولویت‌بندی شده (Punch List) بر اساس داده‌های واقعی وارد می‌شوید؛ این یعنی شروع کار با استراتژی بازاریابی وایب از روز اول.
چگونه خودتان این کار را انجام دهید
دقیقاً همان کاری که اولگا کرد. از Apify برای استخراج داده‌های متنی استفاده کنید. سپس، تمام این داده‌ها را در یک ابزار LLM کپی کنید و از پرامپت‌هایی مانند زیر استفاده کنید:
- ۵ نقطۀ درد اصلی که مشتریان در مورد رقبای من تکرار می‌کنند چیست؟
- مشتریان از چه کلمات و عبارت‌هایی برای توصیف محصول ما استفاده می‌کنند؟
- یک نقشۀ موقعیت‌یابی وایب مارکتینگ بر اساس این داده‌ها برای من ترسیم کن.
۷) بهینه‌سازی فروشگاه آنلاین (E-commerce) در لحظه
در یک فروشگاه آنلاین، هر کلیک اهمیت دارد. اما مدیریت هزاران محصول و شخصی‌سازی تجربۀ خرید، یک کابوس لجستیکی است.
مطالعه موردیِ یک فروشگاه آنلاین پوشاک
یک فروشگاه آنلاین پوشاک با مشکل رها کردن سبد خرید دست‌وپنجه نرم می‌کند.
راه‌حل وایب: آن‌ها از یک پلتفرم هوش مصنوعی مخصوص E-commerce (مانند Gorgias یا ابزارهای مبتنی بر Shopify AI) به عنوان هستۀ بازاریابی وایب خود استفاده کردند.
- عامل پشتیبانی: یک AI Agent بلافاصله به سوالات متداول مشتریان پاسخ می‌داد.
- عامل شخصی‌سازی: هوش مصنوعی رفتار کاربر در سایت را رصد می‌کرد و در لحظه، محصولات پیشنهادی مرتبط‌تری را نمایش می‌داد.
- عامل سبد خرید: هوش مصنوعی بر اساس ارزش مشتری و محتویات سبد، تصمیم می‌گرفت که آیا الان یک پیشنهاد ارسال کند یا خیر.
نتیجه: نرخ رها کردن سبد خرید کاهش یافت، میانگین ارزش سفارش افزایش پیدا کرد و تیم پشتیبانی آزاد شد.
همه‌چیز عالی نیست: هشدارهای جدی دربارۀ بازاریابی وایب
پس از آزمایش‌های گوناگون و مکرر و همچنین صحبت با کارشناسان، به این نتیجه رسیدیم که وایب مارکتینگ قدرتمند است، اما شکاف‌های عمیقی بین وعده و عملی که می‌دهد، وجود دارد. در ادامه به 7 هشدار جدی درمورد وایب مارکتینگ اشاره می‌کنیم.
۱) سخت‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد
این تصور که می‌توانید پنج دقیقه با هوش مصنوعی کار کنید و یک گردش‌کار بازاریابی وایب مفید بسازید، برای اکثریت ما غیرعملی است. سیستم‌های قوی در دنیای واقعی معمولاً به پشتیبانی مهندسی یا تخصص جدی در وایب مارکتینگ نیاز دارند. اورن گرینبرگ در این‌باره می‌گوید:
«سطح هیاهو خارج از این دنیاست. وایب-کدینگ جالب است… اما عمدتاً این فروشندگان ابزارها هستند که در حال پول درآوردن از وایب مارکتینگ هستند.»
۲) زیرساخت‌ها آشفته‌اند
گردش‌کارهای بازاریابی وایب در یک دمو، خیلی شیک و کارآمد به نظر می‌رسند. اما در عمل، شما باید آن‌ها را به پشته بازاریابی (Marketing Stack) فعلی خود (CRM, Email, CMS) متصل کنید؛ و اینجاست که همه‌چیز به هم می‌ریزد. داده‌های بدون ساختارِ زمانی که نیاز دارند با سیستم‌های ساختاریافته کار کنند، اغلب بی‌فایده‌اند.
۳) هوش مصنوعی نمی‌تواند خارج از مجموعه داده‌های خود چیزی ابداع کند
تصور غلط رایج در وایب مارکتینگ این است که می‌توانید هر مشکل آشفته و تعریف‌نشده‌ای را به یک عامل هوش مصنوعی بدهید و او آن را حل خواهد کرد. واقعیت این است که هوش مصنوعی در کارهای تکراری و با دامنۀ مشخص (Well-Scoped) می‌درخشد.
۴) سرعت تنها زمانی کار می‌کند که بدانید به کجا می‌روید
هوش مصنوعی می‌تواند به شما کمک کند سریع‌تر حرکت کنید. اما اگر ندانید استراتژی بازاریابی وایب شما به کجا می‌خواهد برود، سرعت بالا فقط به معنای «زودتر گم شدن» است. کوین وایت، رئیس بازاریابی در Scrunch AI، در یکی از سخنرانی‌های اخیر خود گفته است:
«هوش مصنوعی توانایی‌های افرادی را که در کار خود ماهر هستند، چند برابر می‌کند. با آن به عنوان یک ضریب فزاینده برای تخصص خود در وایب مارکتینگ رفتار کنید، نه جایگزینی برای آن.»
۵) توهم هزینه
بسیاری از ابزارهای بازاریابی وایب با یک پلن رایگان وسوسه‌انگیز شروع می‌شوند. اما به زودی، درگیر «مرگ با هزار اشتراک» می‌شوید. هزینۀ پنهان بزرگ‌تر، زمان شماست؛ زمانی که صرف یادگیری، ادغام و نگهداری این سیستم‌های وایب مارکتینگ می‌کنید.
۶) مشکل جعبۀ سیاه و بحران مسئولیت
وقتی یک عامل بازاریابی وایب به صورت خودکار کاری را انجام می‌دهد، چه کسی مسئول است؟ اگر عامل شما به اشتباه یک ایمیل توهین‌آمیز برای ۱۰,۰۰۰ مشتری ارسال کند، چه کسی پاسخگوست؟
۷) ابزارهای وایب زمان را آزاد می‌کنند، اما برای چه کاری؟
و در نهایت، به یک سوال فلسفی در مورد بازاریابی وایب می‌رسیم. این ابزارها زمان ما را آزاد می‌کنند. اما ما این زمان را برای چه کاری استفاده می‌کنیم؟
با حذف کارهای پرمشغله، فقط طاقت‌فرساترین کارها مانند تفکر استراتژیک و خلاقیت را برای خود نگه داشته‌ایم. و خب شما بهتر از ما می‌دانید، هیچ انسانی نمی‌تواند هشت ساعت متوالی در روز به صورت خلاقانه فکر کند.
اریک دوتی، از تیم بازاریابی محتوایی Dock، در این‌باره می‌گوید:
«من ابزارهای هوش مصنوعی را دوست دارم، اما اتوماسیون همه چیزهای کوچک به این معنی است که کار من اکنون ۱۰۰% کارهای بزرگ و سخت فکری است و مغز من در حال ذوب شدن است.»
چگونه بفهمیم وایب مارکتینگ برای کسب‌وکارمان مناسب است؟
شما ممکن است یک بازاریاب در یک تیم سنتی، یا یک بازاریاب مستقل باشید که به دنبال کاهش کارهای تکراری با بازاریابی وایب است و هنوز شک دارید که سمت استفاده از این رویکرد بروید یا نروید. از همین رو ما جدول زیر را برایتان آماده کرده‌ایم. کافی است سؤال‌های زیر را صادقانه از خود بپرسید تا متوجه شوید آیا اکنون زمان مناسبی برای شروع وایب مارکتینگ است یا خیر.
| سؤال | اگر بله… | اگر خیر… |
|---|---|---|
| آیا وظایف تکراری و به خوبی مستند شده‌ای دارم که هفتگی انجام دهم؟ | عالی است. بازاریابی وایب می‌تواند زمان شما را آزاد کند. | چیز زیادی از اتوماسیون وایب مارکتینگ به دست نمی‌آورید. |
| آیا برایم روشن است که «بهتر» برای نقش/کسب‌وکار من چگونه به نظر می‌رسد؟ | تبریک می‌گوییم. شما می‌توانید چیزهای درست را با وایب مارکتینگ مقیاس‌بندی کنید. | شما در خطر مقیاس‌بندی «هیاهو» هستید. ابتدا اهداف خود را مشخص کنید. |
| آیا حداقل یک مجموعه دادۀ کوچک (نقدها، تماس‌ها، یادداشت‌های CRM) دارم؟ | هوش مصنوعی می‌تواند بینش‌های واقعی از داده‌های‌تان استخراج کند. | قبل از ساخت گردش‌کار بازاریابی وایب، داده‌های تمیز جمع کنید. |
| آیا آزاد کردن ۵ تا ۱۰ ساعت در هفته، تأثیر من را به طور اساسی تغییر می‌دهد؟ | پس احتمالاً وایب مارکتینگ ارزش آزمایش کردن را دارد. | صرفه‌جویی‌های کوچک ممکن است هنوز ارزش دردسر را نداشته باشند. |
| آیا زمان/حوصله برای پالایش و بررسی خروجی‌های هوش مصنوعی را دارم؟ | شما خروجی مرکب خواهید گرفت و هوش مصنوعی شما به مرور باهوش‌تر می‌شود. | بازاریابی وایب برای شما فقط یک حواس‌پرتی پرهزینه خواهد بود. |
| آیا چارچوب‌های برند مشخصی برای AI دارم؟ | برای ایجاد محتوای وایب مارکتینگ رو به بیرون آماده‌اید. | ابتدا هویت برند خود را بسازید. AI نمی‌تواند این کار را برای شما انجام دهد. |
چگونه استراتژی وایب مارکتینگ خود را شروع کنیم؟
اگر تصمیم گرفته‌اید که می‌خواهید وارد دنیای بازاریابی وایب شوید، حتماً حتماً از این 3 قدم شروع کنید:
- قدم اول: ممیزی کنید، نه خرید. به دنبال ابزار وایب مارکتینگ نگردید؛ بلکه به دنبال مشکل بگردید. خسته‌کننده‌ترین و تکراری‌ترین بخش کارتان چیست؟ آن را یادداشت کنید.
- قدم دوم: قانون انسان در چرخه (Human-in-the-Loop) را همیشه به خاطر داشته باشید. هرگز با یک سیستم بازاریابی وایب کاملاً خودکار شروع به کار نکنید. با یک دستیار شروع کنید. اجازه دهید هوش مصنوعی پیش‌نویس را آماده کند، اما این شما باشید که دکمۀ «ارسال» را می‌زنید.
- قدم سوم: یک ابزار، یک وظیفه. سعی نکنید ۱۰ ابزار وایب مارکتینگ را به هم وصل کنید. فقط یک کار را با یک ابزار خودکار کنید.
نتیجه‌گیری
بازاریابی وایب یک نوشداروی قلابی نیست؛ اما راه‌حل بی‌نظیری هم نیست. هیاهو می‌تواند این احساس را ایجاد کند که هر کسی می‌تواند با چند کلیک، یک مزیت وایب مارکتینگ غیرقابل رقابت بسازد. اما واقعیت بسیار ظریف‌تر (و صادقانه بگویم، سخت‌تر) است.
بازاریابانی که از وایب مارکتینگ ارزش واقعی می‌گیرند، کسانی هستند که اصول بنیادی قوی، اهداف واضح، و اغلب، پشتیبانی مهندسی در پشت سر خود دارند.
برندگان آینده، خودِ عامل‌های هوش مصنوعی نخواهند بود. برندگان، آن دسته از بازاریابان انسانی خواهند بود که یاد می‌گیرند چگونه با استفاده از اصول وایب مارکتینگ، این عامل‌ها را مانند یک رهبر ارکستر، هدایت کنند.
